Πολιτισμός και επικοινωνία

της Έλλης Μέξη

Είναι σαφές ότι ο πολιτισμός και η ιστορία είναι συνώνυμα με την Ελλάδα. Μέσα από τα πολιτιστικά στοιχεία κάθε λαού πηγάζει η επικοινωνία και συγκεκριμένα η πολιτιστική επικοινωνία. Και τι εννοούμε με τον όρο πολιτιστική επικοινωνία; Πολιτιστική επικοινωνία είναι η κατανόηση, η ερμηνεία και η ανάγνωση πολιτιστικών στοιχείων. Και πώς η πολιτιστική επικοινωνία μπορεί να συνδεθεί με τη δημοσιογραφία; Πολιτιστική επικοινωνία είναι οι διαφορετικές μορφές δημοσιογραφίας, καθώς κάθε είδηση ενέχει στοιχεία ταυτότητας και πολιτιστικής έκφρασης.

Αναλυτικότερα, όπως είπε και ο Αριστοτέλης ο άνθρωπος αποτελεί φύσει κοινωνικό ον. Αυτό εξακολουθεί να ισχύει και μετά από 2.500 χρόνια. Ο άνθρωπος θέλει, έχει ανάγκη να ανήκει σ’ ένα σύνολο και μαζί μ’ αυτό να γνωρίζει και την ιστορία του. Ειδικά ο Έλληνας πολίτης, που βρίσκεται στο κέντρο της κουλτούρας και της τέχνης αντλώντας πηγές από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Φυσικά, δεν συμβάλλει μονάχα η ελληνική κουλτούρα στη διαμόρφωση της έννοιας του πολιτισμού. 

Πηγές τέχνης μπορούν να βρεθούν σε ολόκληρο τον πλανήτη με την ανάμιξη της κάθε κουλτούρας ως πολιτιστικό και πολιτισμικό στοιχείο. Τι γίνεται όμως όταν ο πολιτισμός χάνει την πραγματική του θέση μέσα στη σύγχρονη κοινωνία; Ο άνθρωπος πρώτα θα καλύψει τις βιοτικές του ανάγκες και έπειτα θα επισκεφθεί ένα μουσείο.

Τελικά πόσο σημαντικός μπορεί να θεωρηθεί ο πολιτισμός σε μια χώρα η οποία βιώνει οικονομικές δυσκολίες; Μήπως θεωρείται υπερεκτιμημένο αγαθό; Φυσικά ο πολιτισμός δεν διαθέτει τιμή, ούτε μπορεί να συγκριθεί με προϊόντα. Η πολιτισμική κουλτούρα ενισχύει τη νοοτροπία του ανθρώπου για τη χώρα του, τον κόσμο, την κουλτούρα και τα εθιμοτυπικά στοιχεία άλλων λαών. Είναι γνωστό ότι τα πολιτιστικά αγαθά δεν περιορίζονται από εθνικά σύνορα, αλλά ξεπερνούν τα όρια των εθνικών οικονομιών, αποκτώντας έτσι διεθνή χαρακτήρα και καθιερώνοντας την ιδέα της παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς.

Ο πολιτισμός σκοπό έχει να μοιράζει κοινά στοιχεία, πεποιθήσεις, ιδέες αναγάγοντας τους κοινωνικο-πολιτισμικούς τομείς σε σημείο κοινής επαφής πολιτισμών, σε ενιαίο κώδικα επικοινωνίας. Η τέχνη προσφέρει έναν δίαυλο επικοινωνίας, μια κοινή γλώσσα για όλους τους ανθρώπους η οποία υπογραμμίζει το γεγονός ότι οι ομοιότητες και τα κοινά χαρακτηριστικά είναι πιο σημαντικά από τις διαφορές ανάμεσα στους πολιτισμούς .Η προσφορά του πολιτισμού είναι πολλαπλή σε επίπεδο τόσο ατομικό όσο και συλλογικό, δίνοντας το έναυσμα για έκφραση και συνεισφέροντας στο κοινό καλό με την ανάπτυξη της πολιτισμικής ταυτότητας κάθε πολίτη σε συνδυασμό με το χτίσιμο της εικόνας του κάθε έθνους.

Τα μουσεία βρέθηκαν στο επίκεντρο των πολιτιστικών καινοτομιών, με αποτέλεσμα την ενίσχυση της πολιτιστικής επικοινωνίας. Η τεχνολογία έδωσε νέες δυνατότητες πρόσβασης, ενισχύοντας την εκπαιδευτική διαδικασία, και προσεγγίζοντας παράλληλα νέες κατηγορίες κοινού. 

Τελικά η συμβολή της ψηφιακής επικοινωνίας  μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο στην καλλιέργεια της ιδέας της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Η βάση αυτής της προσπάθειας μπορεί να στηριχτεί στην ανθρώπινη επικοινωνία η οποία αποτελεί το έναυσμα για έμπνευση, συνεργασία και δημιουργικότητα. Η δυναμική των νέων ψηφιακών τεχνολογιών προσφέρουν τη δυνατότητα  ερμηνείας του πολιτισμού  στον 21^ο αιώνα, όπου όλοι μπορούμε να είμαστε μέτοχοι.

Βιβλιογραφία

Μπαντιμαρούδης. Φ. Πολιτιστική Επικοινωνία: Οργανισμοί, Θεωρίες, Μέσα  Αθήνα Εκδόσεις Κριτική