Ο σκοπός της ζωής είναι μια ζωή με σκοπό

                                  Πίσω στα θρανία. Γιατί;

«Μα εγώ θα έδινα τα πάντα να γινόμουνα πάλι παιδί πίσω να βρισκόμουνα στις ίδιες τάξεις, στα ίδια θρανία με τους συμμαθητές μου να κάνω αστεία και τους καθηγητές που φωνάζουν καχύποπτα... Τα φοιτητικά τα χρόνια δεν τα αλλάζω με τίποτα»

Είναι όλοι τους δευτεροετείς φοιτητές του εξ΄αποστάσεως Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Επικοινωνία και Δημοσιογραφία» του Ανοιχτού Πανεπιστημίου Κύπρου. Η ημέρα της αποφοίτησης από το πρώτο πτυχίο τους φαντάζει πολύ μακρινή (κι όντως είναι!). Πέρυσι τον Οκτώβριο, σε μια περίοδο κρίσης για την Ελλάδα και την Κύπρο, ξανακάθησαν στα θρανία. Οι λόγοι διαφορετικοί, αλλά κι όμοιοι. Όμως «αυτοί που έχουν ένα γιατί για να ζουν, μπορούν να αντέξουν σχεδόν οποιοδήποτε πώς» (Φρειδερίκος Νίτσε). 

Πώς και πότε το αποφάσισες;

Σταύρος (45 ετών – δημόσιος υπάλληλος): To αποφάσισα όταν βάζοντάς τα όλα κάτω είδα ότι δε θα μπορούσα να κάνω διδακτορικό, λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων· έτσι προτίμησα κάτι part – time.

Λίνα (αρχισυντάκτρια στο kidsweb.gr): Το περίμενα… μια ζωή! Μετά από χρόνια παρουσίασης εκπομπών στην τηλεόραση, συνεντεύξεις, στήλες, σύνταξη κι αρχισυνταξία,  είδα το ΜΠΣ.

Γεωργία (30 ετών – υπεύθυνη επικοινωνίας σε ΜΚΟ): Δε νομίζω ότι ήταν μια συνειδητή απόφαση. Από την πρώτη δημοτικού δεν εγκατέλειψα ποτέ τα θρανία, είτε γιατί σπούδαζα είτε γιατί έκανα ξένες γλώσσες. Συνειδητή απόφαση θα είναι να αποσυρθώ από τις σπουδές (επιτέλους!) έστω και για μικρό χρονικό διάστημα!

Ιάκωβος (46 ετών – δημόσιος υπάλληλος): Την έλαβα λίγο μετά το 2009, όταν είχα τελειώσει ένα άλλο μεταπτυχιακό στον κλάδο της Δημόσιας Διοίκησης.

Αναστασία (60 ετών - υπεύθυνη λογιστηρίου στο Γαλλο-Κυπριακό Σχολείο & σύμβουλος Αερομεταφορών και Τουρισμού): Πάντα υπήρχε τόσο στο μυαλό και στη συνείδησή μου, όσο και στο υποσυνείδητο μου. Είχα προτάσεις για διδακτορικό και χάθηκαν υποτροφίες. Στην ηλικία των 60 σχεδόν δεν σήκωνε αναβολή! Έπρεπε να αποκτήσω λοιπόν κάποιο εφόδιο το οποίο να προσθέτει υπόβαθρο, αξιοπιστία και βαρύτητα σε τυχόν πρόθεσή μου (κρυφή επιθυμία στην πραγματικότητα) να εκφράσω προς τα έξω και να καταθέσω γνώσεις, σκέψεις, αποτελέσματα έρευνας κι ιδέες απορρέουσες από την πολύχρονη εμπειρία μου, τόσο στις αερομεταφορές  και τον τουρισμό, όσο και στη μουσική.

Ανάγκη – επιθυμία ή «επιταγή» της εποχής...

Σταύρος: Kαι τα τρία μαζί. Για να γίνω όμως πιο συγκεκριμένος, το βασικό μου κίνητρο ήταν να δέσω τις προηγούμενες σπουδές μου με ένα πτυχίο που θα αποτελούσε προέκτασή τους. Σίγουρα υπάρχει κι ένα βαθύτερο κίνητρο που αγγίζει το επιστημονικό ενδιαφέρον ή πιο σωστά μια περισσότερο ψυχολογική ερμηνεία·, που είναι η έμφυτη περιέργειά μου.

Λίνα: Επιθυμία έντονη και δίψα!

Γεωργία: Με μια πρώτη σκέψη θα έλεγα και τα δύο. Αλλά αν το σκεφτείς λογικά, ό,τι σπουδές και να έχεις πλέον δεν έχουν κανένα αντίκρισμα στην αγορά εργασίας. Άρα μάλλον προσωπική ανάγκη.

Ιάκωβος: Θεώρησα ότι ως ασχολούμενος με τα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους, θα έπρεπε να γνωρίζω κάτι περισσότερο στον κλάδο της Επικοινωνίας και της Δημοσιογραφίας. Από την άλλη, η ανάγκη για συνεχή επιμόρφωση κι απόκτηση επιπλέον προσόντων δημιουργεί το αίσθημα της ασφάλειας στον άνθρωπο, ο οποίος νιώθει πιο marketable που λένε και οι Εγγλέζοι. Αν κάποτε αποφασίσω να φύγω από τη δημόσια υπηρεσία, θεωρώ ότι θα μου χρησιμεύσει το μεταπτυχιακό αυτό. Άσχετα αν τώρα υπάρχει πρόβλημα στον κλάδο της δημοσιογραφίας, όπως και γενικότερα άλλωστε.

Αναστασία: Όλα αυτά συμψηφιζόμενα με τη λέξη «απωθημένο» και στον τρόπο ζωής μου ούσα πιστή οπαδός του «Γηράσκω δ' αἰεί πολλά διδασκόμενος»

Ιδια όλα ή κάτι (μπορεί να) αλλάζει σήμερα...

Σταύρος: «Τα πάντα ρει», σε όλα τα επίπεδα. Το θέμα είναι σε ποιά θέση βρίσκονται τα ιστορικά υποκείμενα απέναντι στις αλλαγές που συντελούνται. Δηλαδή πως αντιμετωπίζουμε το κατά τον Άλβιν Τόφλερ, «Σοκ του Μέλλοντος».

Λίνα: Όλα τα βλέπεις διαφορετικά, ίσως - ίσως ακόμη και τα ίδια, όταν διψάς για κάτι!

Γεωργία: Η μόρφωση κι η καλλιέργεια είναι πράγματα που δεν αλλάζουν. Η διεύρυνση της σκέψης είναι κάτι που αλλάζει συνεχώς και μπορεί να σε μεταμορφώσει σαν άνθρωπο. Σημαντικό κέρδος.

Ιάκωβος: Φιλοσοφικό είναι το ερώτημα που τίθεται εδώ νομίζω, Μαρίνα. Σίγουρα κάτι αλλάζει σήμερα. Δεν ξέρω και δεν μπορώ να ξέρω αν είναι για καλό ή για κακό. Δεν ξέρω καν πώς να προσδιορίσω το καλό και το κακό τη δεδομένη στιγμή. Αλλά κάτι αλλάζει, επιβεβαιώνοντας τον Ηράκλειτο.

Αναστασία: Μέσα στα ίδια «περιβαλλοντολογικά» πλαίσια, διαμορφούμενα, αναπτυσσόμενα κι εξελισσόμενα μέσα στο χρόνο που διαφαίνεται όλο και πιο ξεκάθαρα έντονα η περιορισμένη του διάρκεια και προσαρμοζόμενα ανάλογα με τις διαμορφούμενες συνθήκες και τις παρουσιαζόμενες ευκαιρίες,  ενίοτε «σανίδες σωτηρίας». 

Δεν μπορώ να μη (ν)...

Σταύρος: …κάνω ταξίδια, νοητικά και πρακτικά!

Λίνα: Σπουδάζω τα ΜΜΕ!

Γεωργία: Δε μπορώ να μην εξελίσσω τον εαυτό μου, σε όλους τους τομείς που με αφορούν.

Ιάκωβος: Δεν μπορώ να βγάλω από το μυαλό πώς ένιωσα στην αρχή όταν είχα πάρει και τις δύο ενότητες κι είδα τον όγκο του υλικού που έπρεπε να διαβάσουμε. Και επειδή δε μπορώ να νιώθω ότι δεν τα έχω διαβάσει όλα όσα μας ζητούνται (έστω κι αν μερικές φορές, ειδικά στην αρχή, δεν τα διάβασα λόγω έλλειψης χρόνου) αποφάσισα να μειώσω την πίεση που ένιωθα αφήνοντας τη μια ενότητα με κόστος μερικές εκατοντάδες ευρώ. Αλλά τι είναι μερικά ευρώ μπροστά στην ψυχική μας υγεία και ηρεμία;

Αναστασία: προσφέρω στον οιονδήποτε πλησίον μου, οικογενειακού, φιλικού ή μη περιβάλλοντος αλλά και να ξεφεύγω από τα καθημερινά, τα τετριμμένα, την ουτοπία. Ανεπαίσθητα να βυθίζομαι στον κόσμο μου και στους νέους ορίζοντες που αναδιπλώνονται μέσα από τα «κεντρίσματα» που μου προσφέρει το μεταπτυχιακό.

Εάν γυρνούσες τα χρόνια πίσω, θα το έκανες νωρίτερα αυτό το μεταπτυχιακό; Σταύρος: Είναι λάθος να κρίνουμε την «ιστορική» εξέλιξή μας με τα σημερινά δεδομένα. Αλλά αφού θες να ταξιδέψω στο χρόνο, ναι.

Λίνα: Όχι! Τώρα, με εφόδιο την εμπειρία που έχω.

Γεωργία: Το timing είναι καλό. Έπρεπε να έχω κάνει την πορεία που έκανα για να φτάσω εδώ.

Ιάκωβος: Ίσως ναι, αμέσως μετά το 1991 οπόταν τέλειωσα το πρώτο μου πτυχίο.

Αναστασία: «Στερνή μου Γνώση να σε είχα πρώτα» Σοφό και διαχρονικό γνωμικό. Και για αυτό το μεταπτυχιακό και για άλλα.

Ιδιαίτερα (ή μόνο) τα χρήματα, το ξέρουμε πολύ καλά, κινούν τα πάντα. Χρήματα για τη μόρφωση – καλλιέργεια πώς βρίσκονται; Ή δεν βρίσκονται;

Σταύρος: Οι ψυχολόγοι αντιμετωπίζουν το χρήμα ως προέκταση της σεξουαλικότητας. Η μόρφωση είναι κάτι πολύπλευρο, όπως το βλέπω εγώ, όπως και η καλλιέργεια. Μπορείς και με λιγότερα χρήματα αν είσαι επίμονος, αν έχεις δηλαδή θέληση κι έχεις σπάσει κάποιους παραμορφωτικούς καθρέφτες που αφορούν στους στόχους σου και εντέλει στον ίδιο σου τον εαυτό.

Λίνα: Βρίσκονται, με θυσίες. Κι οι θυσίες γίνονται μόνο για ό, τι αγαπάμε βαθιά.

Γεωργία: Χρήματα μέχρι τώρα βρισκόντουσαν. Αλλά σίγουρα από εδώ και πέρα κι έτσι όπως εξελίσσεται το οικονομικό κι εργασιακό περιβάλλον, θα το σκεφτώ διπλά για το αν και πού θα διαθέσω χρήματα. Σίγουρα όμως, ό,τι προσφέρεται δωρεάν ή σε χαμηλό κόστος, είναι πρώτη επιλογή.

Ιάκωβος: Μπορούν να βρεθούν με θυσίες και περισυλλογή. Μέχρι τώρα τουλάχιστον έτσι βρίσκονταν. Από το καλοκαίρι του 2013 δεν ξέρω πώς θα βρίσκονται. Θα δούμε.

Αναστασία: Αν μιλούμε για απόκτηση «τυπικών προσόντων», πτυχίου,  όσο πάνε και δυσκολεύουν τα πράγματα. Δεν είναι όμως ακατόρθωτο. Υπάρχουν ευκαιρίες αν το παλέψεις. Τώρα αν μιλούμε για μόρφωση και καλλιέργεια, τα χρήματα ευκολύνουν την κατάσταση, αλλά δεν είναι απαραίτητα. Υπόψιν ότι δεν είναι τα πτυχία και τα δοκτοράτα που θα καταστήσουν κάποιον μορφωμένο και καλλιεργημένο.

Αν σου έλεγα να χαρακτηρίσεις τη λέξη παιδεία για μια κοινωνία θα έλεγες...

Σταύρος: Ύπαρξη. Οι ανθρώπινες κοινωνίες οφείλουν σε αυτήν την ίδια την ύπαρξή τους.

Λίνα: Είναι το νερό κι η τροφή, είναι η ανάσα των ανθρώπων.

Γεωργία: Η παιδεία για μια κοινωνία θα έπρεπε να είναι η ναυαρχίδα της. Μέσω της παιδείας μπορεί να οικοδομηθεί σωστά μια κοινωνία. Αλλά μάλλον αυτό είναι θεωρίες, αφού ειδικά στη δική μας χώρα το κράτος δεν έχει επενδύσει ιδιαίτερα στην παιδεία.

Ιάκωβος: Η παιδεία είναι τα θεμέλια πάνω στα οποία κτίζεται μια κοινωνία. Το φως που φωτίζει τον δρόμο της προς το μέλλον.

Αναστασία: «Ταυτότητα» του ατόμου, της  κοινωνίας, του έθνους. Πολύ θα το ήθελα να το αφήσω ως εδώ, αλλά, υπό τις σημερινές συνθήκες, θα ήθελα να το πω κι «αντίσταση» σε κάθε προσπάθεια εξανδραποδισμού προκαλούμενη είτε με επεκτατικό πόλεμο είτε με ψυχρό πόλεμο. Είτε με οικονομική κρίση είτε με μνημόνια και τρόικες.

Και γιατί μπορεί να μας ενδιαφέρει μια τέτοια συνέντευξη μπορεί να αναρωτηθεί κάποιος. Την απάντηση προτιμώ να τη δώσει ο Χρόνης Μίσσιος, μέσα από το βιβλίο του «Χαμογέλα, ρε... Τι σου ζητάνε;»:

«Δεν μπορούμε να αντιληφθούμε μια κοινωνία που θα βιώνει τον πολιτισμό του ανθρώπου, όπου δε θα υπάρχει η έννοια του λάθους, όπου ιδανικό της θα είναι η ομοιομορφία κι όχι η διαφορά, γιατί τότε θα βρεθούμε σε μια κοινωνία όπου η έννοια του διανοείσαι, αυτή η κατεξοχήν ανθρώπινη ιδιαιτερότητα μέσα στο φυσικό κόσμο θα καταργηθεί και θα αντικατασταθεί από τη λειτουργία του ενστίκτου...».

http://maga.gr/2012/12/22/piso-sta-thrania-giati/