Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης & Στρατιωτικές Επιχειρήσεις

του Κωνσταντίνου Γράψα. 

Η ψηφιακή εποχή και η άνοδος της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών και των ΜΜΕ έδωσαν νέα εργαλεία για την εκτέλεση της προπαγάνδας, της συλλογής πληροφοριών και των ψυχολογικών επιχειρήσεων. Πλέον, η ανταλλαγή πληροφοριών και η δυνατότητα αποστολής ενός μηνύματος, έτσι ώστε να φθάσει σε όσο το δυνατόν περισσότερους αποδέκτες, δεν προϋποθέτει ιδιαίτερα τεχνικά μέσα. Αρκεί ένας υπολογιστής ή ένα «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο με πρόσβαση στο Διαδίκτυο, ένας ή παραπάνω λογαριασμοί σε δημοφιλή ΜΚΔ και μια στοιχειώδης γνώση της χρήσης τους. Τα ΜΚΔ, λόγω της διεισδυτικότητάς τους σε ποικίλες κοινωνικές ομάδες, παίζουν έναν ουσιαστικό ρόλο στον τρόπο συμπεριφοράς και αντίληψης των πραγμάτων δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτές οι δυνατότητες τα καθιστούν αντικείμενο μελέτης και αξιοποίησης από τις κυβερνήσεις, τις υπηρεσίες πληροφοριών και τις Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ) των κρατών.

            Αρχικά, οι ΕΔ είτε τα αγνόησαν είτε τα αντιμετώπισαν με σκεπτικισμό, ενώ δεν δίστασαν σε κάποιες περιπτώσεις, να απαγορεύσουν τη χρήση τους. Ωστόσο σήμερα, οι ΕΔ των διαφόρων χωρών, προσαρμοζόμενες στα δεδομένα της εποχής, τα χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο, υποστηρίζοντας ένα ευρύ φάσμα στρατιωτικών επιχειρήσεων, όπως οι Ψυχολογικές Επιχειρήσεις (Psychological Operations – PsyOps), η συλλογή πληροφοριών από ανοιχτές πηγές (Open Source Intelligence - OSInt) και η κατασκοπεία του κυβερνοχώρου[1] (cyber espionage).

            Τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί από τους αντίστοιχους οργανισμούς των κρατών ειδικές ομάδες κυβερνοπολέμου[2] αλλά και χρήσης των ΜΚΔ. Σκοπός τους είναι η ανάλυση, η αντιμετώπιση και η προβολή απειλών σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Παραδείγματα τέτοιων ομάδων μπορούμε να συναντήσουμε στις ΕΔ των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ πρωτοπόρο σ’αυτόν τον τομέα είναι το Ισραήλ. Οι ομάδες αυτές πολύ γρήγορα έδειξαν την αξία τους και πλέον χρησιμοποιούνται ευρύτατα τόσο σε ειρηνική όσο και πολεμική περίοδο.

---

[1] Ο Κυβερνοχώρος είναι ένα παγκόσμιο πεδίο (global domain) εντός του πληροφοριακού περιβάλλοντος αποτελούμενος από ένα δίκτυο αλληλοεξαρτώμενων και διασυνδεδεμέ­νων υποδομών πληροφοριακής τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένου του Διαδικτύου, των δικτύων τηλε­πικοινωνιών, συστημάτων πληροφορικής, και ενσωματωμένων επεξεργαστών (proces-sors) και ελεγκτών (controllers).

[2] Κυβερνοπόλεμος (Cyberwarfare ή Cybernetic war ή Cyber war): Η χρήση δυνατοτήτων στο πεδίο του Κυβερνοχώρου (κυβερνοδυνατότητες) για την εκδήλωση επιθέσεων εναντίον κάποιου αντιπάλου με σκοπό την επίτευξη στρατιωτικών αντικειμενικών σκοπών ή αποτελεσμάτων μέσα στον Κυβερνοχώρο ή μέσω αυτού σε άλλους στόχους. Ο Κυβερνοπόλεμος έχει την έννοια του πολέμου ο οποίος διεξάγεται στον κυβερνοχώρο. Ένας άλλος όρος ο οποίος απαντάται συχνά στη διεθνή αρθρογραφία - βιβλιογραφία είναι ο όρος «αθόρυβος πόλεμος».